Zgodnie z rozporządzeniem MG z 21.12.2005 r. (DzU z 2005 r., nr 259, poz. 2173 §3 i §4) środki ochrony indywidualnej to „urządzenia lub wyposażenie przewidziane do noszenia bądź trzymania przez użytkownika w celu jego ochrony przed jednym lub większą liczbą zagrożeń, które mogą mieć wpływ na jego bezpieczeństwo lub zdrowie.” Do środków ochrony indywidualnej zaliczane są także wymienialne elementy składowe środków mające zasadnicze znaczenie dla ich funkcji ochronnej oraz systemy przyłączy do środków, które nie są noszone ani trzymane przez osobę.
Najczęściej stosowane Środki Ochrony Indywidualnej:
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 – (wersja PDF do pobrania – kliknij TUTAJ – źródło https://eur-lex.europa.eu/)
9 marca 2016 wydane zostało nowe rozporządzenie w sprawie środków ochrony indywidualnej (UE) 2016/425 a 21 kwietnia 2018 zastąpiło ono obowiązującą od 1989 dyrektywę 89/686/EWG.
Celem wprowadzenia nowego rozporządzenia UE była konieczność dostosowania do nowych przepisów unijnych, a także zapewnienie lepszej ochrony użytkownikom ŚOI.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 – najważniejsze zmiany:
– Zakres wyrobów objętych wymaganiami rozporządzenia
– Procedury oceny zgodności (moduły)
– Wymagania dotyczące dokumentacji
– Kategoryzacja środków ochrony indywidualnej w zależności od ryzyka
– Wymagania zasadnicze dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa (małe zmiany)
Zgodność z decyzją horyzontalną 768/2008/UE
Podział ŚOI na trzy kategorie:
– Kategoria I – konstrukcja prosta – obejmuje wyłącznie następujące zagrożenia minimalne:
- a) powierzchowne urazy mechaniczne;
b) kontakt ze środkami czyszczącymi o słabszym działaniu lub dłuższy kontakt z wodą;
c) kontakt z gorącymi powierzchniami o temperaturze nieprzekraczającej 50 °C;
d) uszkodzenie wzroku w wyniku narażenia na działanie światła słonecznego (innego niż podczas obserwacji słońca);
e) czynniki atmosferyczne, które nie mają charakteru ekstremalnego.
– Kategoria II – konstrukcja pośrednia – dla średnich zagrożeń, innych niż wymienione w kategoriach I i III, wymagane jest uzyskanie certyfikatu oceny typu WE w jednostce notyfikowanej.
– Kategoria III – konstrukcja złożona – obejmuje wyłącznie zagrożenia, które mogą mieć bardzo poważne konsekwencje, takie jak śmierć lub nieodwracalne szkody na zdrowiu, związane z:
- a) niebezpiecznymi dla zdrowia substancjami i mieszaninami;
b) atmosferą o niedostatecznej zawartości tlenu;
c) szkodliwymi czynnikami biologicznymi;
d) promieniowaniem jonizującym;
e) środowiskiem o wysokiej temperaturze, którego skutki są porównywalne do działania powietrza o temperaturze wynoszącej co najmniej 100 °C;
f) środowiskiem o niskiej temperaturze, którego skutki są porównywalne do działania powietrza o temperaturze wynoszącej – 50 °C lub niższej; - g) upadkiem z wysokości;
h) porażeniem prądem elektrycznym i pracami pod napięciem;
i) utonięciem;
j) przecięciami przez przenośną pilarkę łańcuchową;
k) strumieniem pod wysokim ciśnieniem;
l) ranami postrzałowymi lub pchnięciem nożem;
m) szkodliwym hałasem.
Zgodnie z obowiązującymi postanowieniami Kodeksu Pracy:
Pracodawca „nie może dopuścić do pracy pracownika bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy(…)”. Pracodawca ma również obowiązek nieodpłatnie zapewnić pracownikom bezpieczeństwo i ochronę ich zdrowia w każdym aspekcie związanym z pracą – w tym wyposażeniu w niezbędne ŚOI. Pracownik natomiast jest zobowiązany do stosowania środków ochrony indywidualnej, dostarczonych przez pracodawcę. Środki ochrony indywidualnej muszą być stosowane wówczas, gdy nie można uniknąć zagrożeń lub wystarczająco ich ograniczyć za pomocą środków ochrony zbiorowej lub bezpiecznej organizacji pracy.